Diversiteit in Raden van Toezicht - Deel 6: Bekendheid met nieuwe organisatieontwikkelingen

Tegenwoordig overleven organisaties niet meer alleen op basis van hun concurrentievermogen, maar vooral ook op basis van hun innovatief vermogen. Het creëren van nieuwe verdienmodellen, vaak op basis van nieuwe technieken, is dan ook de manier om de continuïteit van organisaties te waarborgen. Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van de postmarkt (geen brieven meer, maar pakjes), vrijwel geheel digitaal bankieren, domotica oplossingen in de zorg of MOOCs (Massive Open Online Courses), waarbij je vanachter je eigen computer over de hele wereld universitaire opleidingen kunt volgen.

In hoeverre kun je als raad van toezicht voldoende je rol invullen als (technologische) innovatie zo’n belangrijke rol speelt? Cryptocursussen lossen het gebrek aan tech-kennis onder toezichthouders natuurlijk maar tot bepaalde hoogte op. Toezichthouders hoeven niet alles te weten en niet overal expert in te zijn, maar er moeten wel leden zijn die de natuurlijke nieuwsgierigheid hebben om zich in deze ontwikkelingen te verdiepen. Volgens PwC-er en technologiespecialist Jeroen van Hoof moeten toezichthouders zich verdiepen in nieuwe technologieën als 3D-printing, cloud computing en onbemande voertuigen. Die technologieën zijn al verder ontwikkeld of worden meer gebruikt dan de meeste mensen denken. Volgens hem zou het niet slecht zijn als toezichthouders eens out-of the-box met de benen op tafel dergelijke scenario’s zouden bedenken om stil te staan bij de mogelijke gevolgen van innovaties. Nieuwe technologieën komen eraan, daar doe je niks aan. Je moet, ook als toezichthouder, een manier vinden om ermee om te gaan.

Voor raden van toezicht is het daarom belangrijk om kritisch naar zichzelf te kijken. Welk perspectief wordt er nog gemist om goede besluiten te nemen? Signaleren we voldoende de trends die in de toekomst het verdienmodel kunnen beïnvloeden? Zit de raad van toezicht daarvoor met de juiste mensen aan tafel? Hebben we misschien een specifieke tech-commissaris nodig? Het is niet altijd gemakkelijk om zo’n tech-commissaris te vinden, maar wellicht dat de jongere generatie toezichthouders hier uitkomst kan bieden? Zo pleit bijzonder hoogleraar Toezicht aan de RuG, Femke de Vries, voor meer jonge gezichten in de raad van toezicht omdat zij volgens haar meer kennis hebben van onderwerpen die hoog op de lijstjes met grootste zorgen van CEO’s staan: cybercrime, snelle technologische ontwikkelingen en zorgvuldig datagebruik. Niet iedere jongere is een digitale whizzkid, maar zij worden hoe dan ook gevormd door het digitale tijdperk waarin ze opgroeien. Wie kan het bestuur beter controleren en bijstaan bij dit soort complexe vraagstukken dan deze tech-savvy generatie?